W siedzibie Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych w Częstochowie przy ul. Kopernika 38 w dniu 23 listopada 1992 roku odbyło się Zebranie Założycielskie Stowarzyszenia Opieki Hospicyjnej Ziemi Częstochowskiej, ale zanim do tego doszło w roku 1991 powstała Okręgowa Izba Pielęgniarek i Położnych stanowiąca miejsce spotkań dla wszystkich pielęgniarek województwa częstochowskiego. Pielęgniarki zgłaszały do izby problemy opiekuńczo – pielęgniarskie napotykane w swoich środowiskach pracy. Największym problemem był nieopanowany ból u pacjentów z chorobą nowotworową. W związku z tym v-ce przewodnicząca Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych Anna Kaptacz zwróciła się z prośbą o pomoc w utworzeniu poradni opieki paliatywnej do Lekarza Wojewódzkiego Wojciecha Zielińskiego

Był początek roku 1992.

W tym czasie lekarze wojewódzcy otrzymali pismo z Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej zachęcające do tworzenia w Polsce opieki paliatywnej. Autorem i promotorem tego działania był Prof. dr hab. Jacek Łuczak z Poznania. Przy sprzyjającej atmosferze Urzędu Wojewódzkiego w Częstochowie, a szczególnie Wojewódzkiego Wydziału Zdrowia rozpoczęły się działania organizacyjne.

Na pierwszym zebraniu organizacyjnym Stowarzyszenia Opieki Hospicyjnej Ziemi Częstochowskiej został powołany Tymczasowy Komitet Organizacyjny Stowarzyszenia, w skład którego weszli:

• Anna Kaptacz – przewodnicząca
• Jadwiga Tomalska – v-ce przewodnicząca
• Józef Świątek – członek

W sprawozdaniu z działalności Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych w Częstochowie przedstawionym przez przewodniczącą Krystynę Przewieźlik za okres od 1 czerwca 1992 roku do 31 stycznia 1993 roku istnieje zapis cyt.: „Okręgowa Rada wśród wielu problemów dostrzegła także sprawy ludzi chorych, starych, wymagających opieki. Podjęliśmy działania w kierunku utworzenia Zespołu Opieki Paliatywnej. Widzimy tu poradnię oraz zespoły wyjazdowe. Widzimy tu doświadczone pielęgniarki i położne. Przy naszej Izbie powstało także Stowarzyszenie Opieki Hospicyjnej Ziemi Częstochowskiej.

Ma na celu zorganizowanie m.in. Domu Godnego Umierania, w którym znalazłby miejsce każdy, kto nie będzie miał tego miejsca w rodzinie.

O tym zdecydował zapał i upór naszej koleżanki Ani Kaptacz, która przeciera ścieżki, pokonuje bariery urzędowe, aby znaleźć aprobatę i poparcie dla naszych działań. Nawiązano już kontakty z władzami województwa i miasta licząc na pomoc i zrozumienie”.

16 marca 1993 roku Stowarzyszenie zostało zarejestrowane w Sądzie Wojewódzkim i wpisane do rejestru Stowarzyszeń. Pomocy prawnej w tworzeniu Stowarzyszenia udzielała Ewa Drab zatrudniona w Okręgowej Izbie Pielęgniarek i Położnych jako radca prawny.

27 maja 1993 roku odbyło się I Walne Zebranie Członków Stowarzyszenia w świetlicy Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego na Parkitce. Został odczytany i przyjęty Statut Stowarzyszenia, wybrano Zarząd i Komisję Rewizyjną, wyznaczono cele i zadania, które zarząd miał realizować. W czerwcu 1993 roku dyrektor Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego na ul. P.C.K. dr Marian Marchewka przekazał nieodpłatnie na działalność Stowarzyszenia gabinet lekarski w przychodni rejonowej na ul. Dekabrystów 17/19. przychodnia wówczas była jednostką organizacyjną Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego i taka decyzja dyrektora musiała być zrealizowana przez ówczesne kierownictwo Przychodni, które nie było zbyt przychylne naszemu działaniu w tym budynku. Ta siedziba umożliwiła Stowarzyszeniu powołanie Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej Zespołu Opieki Paliatywnej, który został zarejestrowany 25 sierpnia 1994 roku w Urzędzie Wojewódzkim w Częstochowie. Kierownikiem Zakładu został wiceprezes Stowarzyszenia lekarz Wojciech Debudaj, a zastępcą dyrektora prezes Stowarzyszenia pielęgniarka Anna Kaptacz. W 1994 roku w marcu po długich negocjacjach i pomocy ks. Jerzego Kuliberdy ówczesnego kapelana służby zdrowia oraz pierwszego duszpasterza hospicyjnego, a także ks. Andrzeja Soboty proboszcza Parafii p.w. Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa wynajęliśmy od Państwa Grażyny i Bogdana Barańskich budynek przy ul. Czarnieckiego 44 w Częstochowie. W budynku umieściliśmy część administracyjną Stowarzyszenia i Zespołu Opieki Paliatywnej, magazyn i wypożyczalnię sprzętu medycznego oraz 1 lipca 1994 roku uruchomiliśmy Oddział Dzienny Opieki Paliatywnej potocznie nazywany oddziałem terapii zajęciowej.

Również w 1994 roku jesienią doszło do wymiany wolontaryjnej. Wolontariusze z Padwy przyjechali na tydzień (15-22 września 1994 roku) do Częstochowy. Zapoznając się z działalnością Stowarzyszenia, zwiedzając Częstochowę, jej okolice oraz Kraków i Wieliczkę.

Młodzieżowa grupa wolontaryjna Stowarzyszenia wyjechała do Padwy (23-29 października 1994 roku) poznając tam specyfikę pracy wolontaryjnej oraz zwiedzając Padwę i jej okolice. Członkowie młodzieżowej grupy wolontaryjnej pracowali przez kilka lat w Stowarzyszeniu wykonując prace biurowe, porządkowe, marketingowe, dowozili prywatnymi samochodami lekarzy i pielęgniarki do pacjentów zarejestrowanych w hospicjum domowym. Bardzo ważnym wydarzeniem dla rozwoju Stowarzyszenia było podpisanie w maju 1994 roku umowy o roboty publiczne z Wojewódzkim Urzędem Pracy w Częstochowie.

Od 1 lipca 1994 roku zatrudniliśmy w Stowarzyszeniu jednego lekarza, dziesięć pielęgniarek oraz pracownika administracyjnego.

W 1995 roku Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej dzięki staraniom Prof. Jacka Łuczaka przeznaczyło na rozwój opieki paliatywnej w Polsce środki finansowe, które w wysokości 50 000 000 zł. ( przed denominacją ) otrzymało Stowarzyszenie Opieki Hospicyjnej Ziemi Częstochowskiej. Finansowanie w tej wysokości przekazywane i rozliczane było do 1999 roku przez Wojewódzki Wydział Zdrowia. W miesiącu lutym Stowarzyszenie zatrudniło następnych pracowników na roboty publiczne z Urzędu Pracy i trwało to do momentu powstania Kas Chorych i podpisania umowy na świadczenia medyczne z zakresu opieki paliatywnej. Część osób pracujących w Stowarzyszeniu pracowało wolontaryjnie, a część na umowy z funduszu Urzędu Pracy. Ważnym aspektem działania Stowarzyszenia były szkolenia pracowników medycznych z zakresu opieki paliatywnej. Szkolenia odbywały się w Częstochowie w domu przy ul. Czarnieckiego 44 dla każdej nowej grupy pielęgniarek i lekarzy kierowanych przez Urząd Pracy w Częstochowie. Podjęliśmy również współpracę z Powiatowymi Urzędami Pracy w Kłobucku, Myszkowie, Koniecpolu, Lublińcu. Na miejscu w porozumieniu z władzami tych miast i decydentami miejscowej służby zdrowia szkoliliśmy pracowników medycznych, szczególnie pielęgniarki, które na miejscu pracowały z pacjentami opieki paliatywnej.

W styczniu 1995 roku zawarliśmy umowę z Wojewódzką Kolumną Transportu Sanitarnego. Na jej podstawie korzystaliśmy z usług transportowych jeden raz w tygodniu. Dzięki temu zespół wyjazdowy hospicjum domowego dojeżdżał do pacjentów z terenu byłego województwa częstochowskiego.

25 kwietnia 1995 roku gośćmi Stowarzyszenia była 42 – osobowa delegacja działaczy hospicyjnych z obu Ameryk i Wielkiej Brytanii. Na czele delegacji stali: małżeństwo Hunter z Anglii wraz z Prof. Jackiem Łuczakiem.

2-4 września 1996 roku odbyła się I konferencja naukowa pt.„ Holistyczna opieka paliatywna w zaawansowanej fazie choroby nowotworowej” zorganizowanej przez Stowarzyszenie „Hospicjum” i Wojewódzki Ośrodek Doskonalenia Kadr Medycznych w Częstochowie. Kierownikiem naukowym konferencji był Prof. Jacek Łuczak, a wykładowcami współpracownicy Pana Profesora z Poznania. Od 1998 roku Stowarzyszenie zaczęło organizować konferencje naukowe na Jasnej Górze każdego roku w styczniu. Odbyło się już czternaście jasnogórskich konferencji o tematyce hospicyjno/paliatywnej.

W październiku 1996 roku powołano Społeczny Komitet Budowy Hospicjum. W skład komitetu weszli przedstawiciele Rady Miasta Częstochowy, Zarządu Stowarzyszenia Opieki Hospicyjnej Ziemi Częstochowskiej, Kurii Częstochowskiej.

25 stycznia 1997 roku odbył się pierwszy charytatywny koncert w Filharmonii Częstochowskiej z inicjatywy dyrektora Leszka Hadriana.

W kolejnych latach odbyły się następujące wydarzenia kulturalne na rzecz Hospicjum częstochowskiego:

• 20 grudnia 1997 roku koncert zespołu „New Life M”
• 13 czerwca 1998 roku koncert Dziecięcej Rewii „Akcent” z Częstochowy i „Sylab z Wyszkowa k/Warszawy
• 30 stycznia 2000 roku koncert Violetty Villas
• 27 kwietnia 2000 roku koncert Formacja Nieżywych „Schabuff” i „Elektrycznych Gitar” zorganizowany wraz ze Stowarzyszeniem „Z ufnością w trzecie tysiąclecie” w Hali Polonia.
• 22 lutego 2002 roku odbył się występ Artura Barcisia w sali widowiskowej Klubu studenckiego „Politechnik” znaczący udział w zorganizowaniu tego występu miał Pan Tadeusz Zalasiński – członek zarządu, kolega szkolny Artura Barcisia.
• 14 maja 2003 roku odbył się w Filharmonii Częstochowskiej koncert Krzysztofa Krawczyka wystąpił wówczas również Pan Waldemar Kocoń.
• 3 października 2004 roku wystąpił w Filharmonii na rzecz Hospicjum Częstochowskiego Zespół „Śląsk” inaugurując Akcję „Pola Nadziei” 2004/2005.
• 8 października 2005 roku w Filharmonii Częstochowskiej dała koncert charytatywny na rzecz Hospicjum Częstochowskiego Agata Marcewicz – Szymańska, do zorganizowania tego koncertu przyczyniła się wieloletnia wolontariuszka s. Łucja prosząc swoją kuzynkę Panią Agatę o ten występ.
• 17 maja 2007 roku odbył się koncert charytatywny poprowadzony przez Annę Popek, na którym wystąpił Zbigniew Wodecki. Odbyła się również aukcja obrazów malarza…………….
• 16 października 1997 roku odbyła się pierwsza kwesta przed kościołami Częstochowskiej Archidiecezji, w następnych latach kwesty odbywały się na wiosnę i nadal są kontynuowane za zezwoleniem Metropolity Częstochowskiego Arcybiskupa Stanisława Nowaka.
• W grudniu 1997 roku Straż Miejska przekazała Stowarzyszeniu kilkuletni samochód „Nysę”, która służyła do transportu w Hospicjum. 9 lutego 1998 roku uruchomiono Zespołu Opieki Paliatywnej „Palium” w Lublińcu. Na uwagę zasługuje znacząca pomoc dyrekcji Szpitala Miejskiego w Lublińcu, która przekazała nieodpłatnie pomieszczenia na działalność Zakładu.

Pracownicy zostali zatrudnieni dzięki umowie na roboty publiczne z Urzędu Pracy w Lublińcu.

Wszyscy wcześniej pracowali już na tym terenie jako wolontariusze Stowarzyszenia Opieki Hospicyjnej Ziemi Częstochowskiej.

Na ostatni kwartał 1998 roku Stowarzyszenie otrzymało z Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej pilotażowe finansowanie świadczeń medycznych z zakresu opieki paliatywnej. Pozwoliło to na zatrudnienie pracowników na zasadach umowy o pracę bez korzystania z funduszy Urzędu Pracy.

Powstanie Kas Chorych spowodowało ustabilizowanie medycznej działalności Stowarzyszenia.